مته گردبرد چیست؟ این سؤالی است که بسیاری از افراد تازه کار در دنیای صنعت میپرسند. مته گردبر در واقع یکی از ابزارهای پرکاربرد در صنعت و ساخت و ساز است که دارای استفادههای عمومی در این قسمتها بوده است. از این مدل مته برای سوراخ کردن سقف، نصب کردن یراق آلات، سوراخ کردن زمین و سایر کاربردها استفاده میکنند. این ابزار به قدری دارای اهمیت است که در این مقاله تصمیم گرفتیم شما را با مته گردبر و انواع آن آشنا کنیم.
خوب است بدانید که این ابزار از جنسهای مختلفی ساخته شده است. هر کدام از آنها بر اساس جنسی که دارند، کاربرد متفاوتی خواهند داشت. آنچه که باید در مورد این ابزار بدانید عبارت است از: مته گردبر چیست، انواع آن کدام است و چطور میتوان از هر کدام از آنها استفادۀ بهینه کرد. تا انتها همراه باشید.
معرفی مته گردبر
در ابتدا خوب است بدانید که مته گردبر چیست و با ساختار آن بیشتر آشنا شوید. مته گردبر استوانهای توخالی بوده که لبههای آن دندانهدار است. این استوانه به دریل وصل شده و میتوان به وسیلۀ آن برشهایی سریع و دقیق ایجاد کرد. اگر چه که شکل استوانهای یا فنجانی این مته عمق برش و سوراخکاری را محدود کرده اما با وجود تنوع زیادی که از این مدل مته در بازار است میتوان آن را در صنایع مختلف استفاده کرد.
بدنۀ اصلی مته گردبر از سیلندر عرضی فلزی تشکیل شده و به جز لبۀ آن، سایر قسمتها از استیل ساخته شده است. سیلندر روی محور نصب شده و شکافهایی نیز روی دیواره مته وجود دارد. این شکافها تکههای بریده و گرد و غبار را به بیرون می ریزد و مانع از گیر کردن این تیغهها میشود.
عملکرد این مته به نوع داندانه، شکل مته و همچنین تیغه بکار رفته در آن بستگی دارد.
بعضی از متهها دارای لبههایی ارهای شکل هستند که زاویۀ 60 درجه داشته و موجب میشود که نفوذ لبهها در قطعۀ کار بهتر انجام شود. بعضی دیگر دارای لبههایی گرد یا مربعی هستند. هر کدام از این انواع کاربردهای مختلفی دارند اما آنچه که کاربرد متهها را تعیین میکند جنس آن است. همانطور که گفتیم متههای گردبر از جنسهای مختلفی تشکیل شدهاند. حال که دانستید مته گردبر چیست، خوب است با جنسهای آن نیز آشنا شوید.
شکل دندانهها در انواع مته گردبر
گردبرها برای کارهای متفاوتی ساخته شدهاند. با توجه به نوع مصرف آن باید متهها را انتخاب کنید. شکل متهها در کارایی آنها تفاوت ایجاد میکند. با روشن کردن دستگاه حرکت گشتاور به اوج خود رسیده و سوراخکاری را با سرعت زیاد و دقت بالا انجام میدهد. در ادامه با انواع دندانهها و اشکال مته آشنا میشویم.
مته گردبر دندان ارهای
دندانههای ارهای موجود در متهها باعث میشود میزان نفوذ پذیری در اجسام بیشتر شود. این مدل از متهها سوراخهای دقیقتری ایجاد میکنند. زاویه برش مته دندان ارهای 60 درجه بوده و برای سوراخ کردن فلزات سبک، پلاستیک، PVC و چوب مناسب است.
گردبر با لبههای گرد و دندان مربعی
دندانهها در این نوع از مته نسبت به نوع ارهای آن، عریضتر است. از این متهها برای سابیدن و پرداخت اجسامی مانند آجر، بتن، کاشی و شیشه استفاده میشود. ویژگی در این نوع مته اهمیت زیادی ندارد.
روکش متهها از چه آلیاژی است؟
در متههای با کیفیت، پوشش رویی آنها از کاربید تنگستن است. در بعضی از انواع متهها نیز پوشش الماس وجود دارد. اما بهتر است بدانید این متهها همه کاره نبوده و تنها برای مصارف خاصی تولید شدهاند.
انواع مته گردبر بر اساس جنس تیغه و کاربردهای آن
ابزارهای سوراخکاری هر کدام سوراخهایی که ایجاد میکنند از نظر کیفیت، اندازه و نوع آن با هم تفاوت دارند. به همین دلیل باید ابزاری را برای کار خود انتخاب کنید که نوع و کیفیت سوراخی که مدنظر دارید را ایجاد کند. پس از مبحث مته گردبر چیست، باید در مورد جنس این محصول بیشتر بدانید. تیغههای مته گردبر هر کدام دارای جنس خاصی هستند و کاربرد آنها نیز بر همین اساس تعیین میشوند:
فولاد کربنی
اگر میخواهید از مته گردبر در مصارف خانگی و برای سوراخکاری سطوح غیر متراکم استفاده میکنید، این نوع مته گردبر برای شما مناسب است. از این نوع مته برای سوراخ کردن انواع سطوح چوبی، پلاستیکی و گچی استفاده میکنند.
تیغۀ دو فلز
این نوع مته با نام تیغۀ بایمتال نیز در بازار شناخته شده است. اگر میخواهید سطحی که ضخامت زیادی دارد را به وسیلۀ دریل سوراخ کنید، حتماً از این نوع مته استفاده کنید چرا که این جنس مته دارای مقاومت و استحکام بسیار بالایی است.
این امر موجب میشود تا ایمنی شما در حین کار بالا رفته و دچار آسیب نشوید. این متهها دارای دندانههای فولادی هستند و میتوان فلزات را به وسیله آنها برش داد. به طور کلی به غیر از سطوح فلزی، سایر سطوح سخت و سفت را میتوان به وسیلۀ این نوع مته برش داد چرا که سرعت چرخش در آن قابل تنظیم است.
مته گردبر دارای محور جدانشدنی
چنانچه به دنبال یک ابزار برای سوراخکاری سریع هستید، این مدل مته برای شما توصیه میشود. این مته دارای محور جدانشدنی بوده و در واقع محور آن به مته اصلی جوش خورده و از آن جدا نخواهد شد. قطر سوراخکاری در این مته بسیار بالا بوده به همین دلیل از آن در برشکاری سطوحی مثل، فلز، پی وی سی و همچنین تختههای سه لا به کار میرود.
مته نوک اره
در خصوص دانستن مبحث مته گردبر چیست، دانستن انواع آن بسیار کاربردی است. یکی دیگر از مدلهای مته گردبر، نوک اره کاربید تنگستن بوده که وسیلۀ آن میتوان سوراخهای زیادی ایجاد کرد. سرعت سوراخ کردن به وسیلۀ این مته بسیار بالا بوده و به همین دلیل اغلب در صنایع مختلف کاربرد دارد. توجه داشته باشید که از این گردبر برای مصارف خانگی استفاده نمیشود و بیشتر جنبۀ صنعتی دارد.
مته سر الماس
نوع دیگر از مته دارای جنس الماسی بوده و در واقع روی دندانههای آن روکش الماس کار شده است که این امر مقاومت ابزار را در مقابل گرما و فشار تا حد قابل توجهی بالا میبرد. همچنین زمانی که شما در حال برشکاری کاشی هستید، به دلیل اصطکاک زیاد و گرما، دیگر دندانههای آن آسیب نخواهند دید. اگر متوجه گرمای زیاد در این ابزار شدید کافیست آن را با استفاده از آب، خنک کنید. کار با شیشه دقت زیادی میخواهد. کوچکترین بی احتیاطی باعث شکستن شیشه میشود. به همین دلیل باید ابزار مخصوص به شیشه را تهیه کنید. مته سر الماسه یکی از ابزارهای مناسب برای این کار است.
مته گردبر فولاد کم کربن
مقدار کربن در این مته حدوداً 15 درصد بوده و کاربرد آن در سوراخکاری سطوح چوبی و لاستیکی است. این مته برای سوراخکاری سطوح فلزی مناسب نبوده و همچنین برای مصارف مختلف خانگی میتوان از آن استفاده کرد.
مته گردبر با فولاد پرکربن
نوع دیگر مته دارای جنس کربن حدودا 50 درصد است. این مته دارای مقاومت خوبی نسبت به نوع کم کربن بوده و از آن میتوان برای برش سطوح فلزی نازک استفاده نمود.
کاربردهای انواع مته گردبر
انواع مته گردبر علاوه بر آنکه کار سوراخکاری را انجام میدهد برای نصب کردن اتصالات لولهها و رابطها روی تانکرهای پلاستیکی نیز به کار میروند. متههای گردبر از جنسهای فولاد کبالت دار، فولاد سرعت بالا، تنگستن و سر الماسه تولید میشوند. معمولا متههای گردبر برای استفاده روی سنگ، گچ، شیشه و چوب تولید و به بازار عرضه میشوند. در ادامه با انواع متههای گردبر آشنا میشویم.
مته گردبر چوب
مته گردبر چوب همانطور که از نامش پیدا است برای سوراخکاری درون چوب استفاده میشود. جنس مته گردبر از و کربن بالا است. دندانههای تیز و اره مانند این متههای گردبر باعث پیشروی با سرعت زیاد درون چوب شده و کار براده بردداری انجام میشود. نسبت به گردبر ام دی اف این مدل از گردبرها عمق بیشتری را حفاری میکنند.
مته گردبر ام دی اف
از مته گردبر ام دی اف برای ایجاد سوراخهای دایرهای شکل استفاده میشود. این متهها دارای انواع و اندازههای مختلفی هستند. اما به دلیل آنکه تنها برای ام دی اف ساخته شدهاند قدرت بالایی نداشته و هرگز نباید برای سوراخ کردن فلزات که استحکام بالایی دارند استفاده شوند.
مته گردبر شیشه
شیشه بسیار شکننده و نازک است. به همین دلیل کسانی که میخواهند روی شیشه سوراخ ایجاد کنند باید ابزارآلات مناسب شیشه تهیه نمایند. یکی از این ابزارآلات مته گردبر شیشه است. برای این کار باید از متههای با روکش الماسه استفاده نمایید. با این کار شیشه ترک بر نمیدارد و سوراخهایی تمیز و صاف در انتها به دست میآید.
مته گردبر سرامیک
اگر در کار سرامیک و کاشی هستید حتما به مته گردبر مخصوص سرامیک احتیاج پیدا میکنید. با انواع مته گردبر سرامیک به آسانی و بدون شکستن سرامیک، کاشی و سفال میتوانید کار سوراخکاری را به آسانی انجام دهید.
مته گردبر سنگ و بتن
انواع مته گردبر دارای جنسهای بسیار مقاوم بوده که برای سوراخکاری بر روی سطوح سخت مانند سنگ، بتن و فلزات به کار میروند. سوراخکاری بر روی این سطوح گرمای زیادی تولید میکند به همین دلیل باید مته گردبر از جنسهای مقاوم به گرما تولید شوند. این متهها معمولا از جنس فولاد با کربن بالا، فولاد پر سرعت و مته با آلیاژ تنگستن هستند. مته گردبر مناسب بتن باید بر روی دریلهای چکشی بسته شوند. گردبرهای مخصوص بتن ظاهری ظریف اما مقاوم دارند به همین دلیل سرعت و کیفیت کار با آنها افزایش مییابد.
مته گردبر استیل و فلزات
اگر میخواهید سوراخهایی دایرهای شکل بر روی فلزاتی مانند آهن و استیل ایجاد نمایید باید از انواع مته گردبر مناسب این سطوح استفاده نمایید. برای این کار اگر فلز مورد استفاده نرم باشد از دور تند دریل و اگر سخت بود از دور کند دریل استفاده میکنیم.
نقش محور گردبر
محور در واقع وظیفه نگهداری و اتصال بین مته و را بر عهده دارد. بعضی از انواع محورها دارای فنر هستند. این فنر در زمان کار با مته، فشرده شده و پس از اتمام کار برادهها را به بیرون پرتاب میکند. میتوانید محور را به صورت جداگانه نیز خریداری نمایید. در زمان خرید مته گردبر باید به محور و ابعاد آن نیز توجه کنید.
انواع محور موجود در گردبر
محورها انواع مختلفی دارند که برای خرید مته گردبر باید به آن توجه کرد.
محور ثابت
استفاده از این محور برای زمانهایی پیشنهاد میشود که وقت زیادی دارید. زیرا تنظیم کردن و تغییر سایز در این مته کمیزمانبر است. این متهها برای مصارفی که به سایز مشخصی از تیغهها نیاز دارید مناسب هستند.
محور جداشونده
در صنایعی که نیاز به چندین تیغه نیاز دارید و مجبور هستید مدام آنها را تغییر دهید بهترین انتخاب محور جدا شونده است. محورهای جدا شونده خاصیت تعویض و تنظیم شدن دارند. این نوع محور بر روی تمام تیغهها قابل استفاده هستند. قیمت مته گردبر با محور جداشونده را میتوانید از مشاوران سایت ایران کالا بپرسید.
محور کوچک
این محور از تیغههایی به قطر 14 تا 30 میلیمتر و میله ای به طول 7.8 میلی متر ساخته شده است.
محور بزرگ
تیغههای این محور دارای قطر 32 تا 210 میلیمتر هستند. اندازه میلهها 1.11 میلیمتر است.
کاربردهای انواع مته گردبر
انواع مته گردبر علاوه بر آنکه کار سوراخکاری را انجام میدهد برای نصب کردن اتصالات لولهها و رابطها روی تانکرهای پلاستیکی نیز به کار میروند. متههای گردبر از جنسهای فولاد کبالت دار، فولاد سرعت بالا، تنگستن و سر الماسه تولید میشوند.
معمولا متههای گردبر برای استفاده روی سنگ، گچ، شیشه و چوب تولید و به بازار عرضه میشوند. در ادامه با انواع متههای گردبر آشنا میشویم.
برای آشنایی با دستگاه جوشکاری، مقاله را بخوانید.
مته گردبر چوب
مته گردبر چوب همانطور که از نامش پیدا است برای سوراخکاری درون چوب استفاده میشود. جنس مته گردبر از و کربن بالا است. دندانههای تیز و اره مانند این متههای گردبر باعث پیشروی با سرعت زیاد درون چوب شده و کار براده بردداری انجام میشود. نسبت به گردبر ام دی اف این مدل از گردبرها عمق بیشتری را حفاری میکنند.
مته گردبر ام دی اف
از مته گردبر ام دی اف برای ایجاد سوراخهای دایرهای شکل استفاده میشود. این متهها دارای انواع و اندازههای مختلفی هستند. اما به دلیل آنکه تنها برای ام دی اف ساخته شدهاند قدرت بالایی نداشته و هرگز نباید برای سوراخ کردن فلزات که استحکام بالایی دارند استفاده شوند.
مته گردبر شیشه
شیشه بسیار شکننده و نازک است. به همین دلیل کسانی که میخواهند روی شیشه سوراخ ایجاد کنند باید ابزارآلات مناسب شیشه تهیه نمایند. یکی از این ابزارآلات مته گردبر شیشه است. برای این کار باید از متههای با روکش الماسه استفاده نمایید. با این کار شیشه ترک بر نمیدارد و سوراخهایی تمیز و صاف در انتها به دست میآید.