مسجد البدیه فجیره – راهنمای جامع دیدنی ها و بازدید
دیدنی های فجیره مسجد البدیه
مسجد البدیه، نگین تاریخی فجیره و قدیمی ترین مسجد امارات، با معماری کهن و چهار گنبد خاص خود، در قلب دیدنی های این امیرنشین جای گرفته است. فجیره، برخلاف شهرهای مدرن امارات، مقصدی است که آرامش، تاریخ و طبیعت بکر را یکجا به بازدیدکنندگان ارائه می دهد و تجربه ای متفاوت را برای علاقه مندان به فرهنگ و جاذبه های طبیعی رقم می زند.
در سفر به امارات متحده عربی، فجیره خود را به عنوان مقصدی منحصر به فرد معرفی می کند که فراتر از آسمان خراش های سر به فلک کشیده دبی و ابوظبی، گنجینه ای از گذشته و طبیعت دست نخورده را در آغوش خود جای داده است. این امیرنشین آرام و سرسبز، که در سواحل شرقی و در کنار دریای عمان قرار گرفته، برای گردشگرانی که به دنبال تجربه های عمیق تر و متفاوت تر هستند، فرصت های بی شماری را فراهم می آورد. از کوهستان های سر به فلک کشیده حجر گرفته تا وادی های آرام و سواحل نیلگون، فجیره ترکیبی دل نشین از تاریخ، فرهنگ و ماجراجویی را پیش روی بازدیدکنندگان قرار می دهد. در میان این جاذبه های متنوع، مسجد البدیه همچون ستاره ای درخشان بر تارک تاریخ این سرزمین می درخشد و هر بیننده ای را به تأمل در شکوه معماری و قدمت خود وا می دارد.
مسجد البدیه: نگین تاریخی فجیره و قدیمی ترین مسجد امارات
در روستای کوچک و آرام البدیه، واقع در شمال فجیره و در دامنه کوهستان حجر، بنایی باستانی خودنمایی می کند که گویی سال هاست رازهای تاریخ را در دل خود حفظ کرده است. این بنا همان مسجد البدیه فجیره است که لقب قدیمی ترین مسجد امارات را با خود یدک می کشد. بازدید از این مسجد، فرصتی بی نظیر برای لمس گذشته ای دور و درک عمق فرهنگ اسلامی منطقه به شمار می آید.
موقعیت مکانی و نحوه دسترسی
مسجد البدیه در حدود ۳۵ کیلومتری شمال شهر فجیره و در روستایی به همین نام قرار دارد. این موقعیت، آن را به نقطه ای ایده آل برای یک سفر یک روزه از مرکز شهر فجیره یا حتی سایر امیرنشین ها تبدیل کرده است. اگر از دبی یا ابوظبی راهی این منطقه شوید، مسیری چشم نواز در دل جاده های مدرن امارات و سپس ورود به مناظر کوهستانی فجیره را تجربه خواهید کرد. بهترین راه دسترسی به این مسجد تاریخی، استفاده از خودروی شخصی یا تاکسی است. همچنین، بسیاری از آژانس های گردشگری محلی، تورهای اختصاصی برای بازدید از جاهای دیدنی فجیره از جمله مسجد البدیه ارائه می دهند که می تواند گزینه ای راحت و بی دغدغه برای بازدیدکنندگان باشد.
تاریخچه شگفت انگیز و قدمت مسجد
رازهای تاریخ مسجد البدیه، سال ها پژوهشگران و باستان شناسان را به خود مشغول کرده بود. در ابتدا، قدمت این بنا تا هزار سال قبل از اسلام نیز تخمین زده می شد، اما کاوش های باستان شناسی گسترده ای که توسط مرکز باستان شناسی فجیره و دانشگاه سیدنی استرالیا بین سال های ۱۹۹۷ تا ۱۹۹۸ انجام شد، پرده از حقیقتی شگفت انگیز برداشت. نتایج این تحقیقات نشان داد که مسجد البدیه در سال ۱۴۴۶ میلادی ساخته شده است. این کشف، مسجد را به عنوان قدیمی ترین سازه مذهبی فعال در امارات متحده عربی معرفی می کند. نام دیگر آن، مسجد عثمانی، گاهی اوقات به اشتباه ارتباطی با امپراتوری عثمانی را در ذهن ایجاد می کند، در حالی که این نام به معنای واقعی کلمه مسجد قدیمی است و ارتباطی با سلسله عثمانی ندارد.
معماری منحصربه فرد و ویژگی های خاص
معماری مسجد البدیه به قدری خاص و متفاوت است که هر بیننده ای را حیرت زده می کند. این مسجد کوچک و مربعی شکل، با ابعادی حدود ۶.۸ در ۶.۸ متر، حداکثر ظرفیت ۲۰ نمازگزار را در فضای داخلی خود دارد. آنچه این بنا را از سایر مساجد متمایز می کند، وجود چهار گنبد مخروطی شکل و نابرابر است که به شکلی استادانه و بر روی یک ستون مرکزی بنا شده اند. این ستون، بار کل سقف را به دوش می کشد و نشان از نبوغ مهندسی سازندگان آن در قرن پانزدهم میلادی دارد. مصالح به کار رفته در ساخت این مسجد کاملاً بومی و محلی است؛ از خشت و گل و سنگ های منطقه برای ساختار اصلی استفاده شده که به آن ظاهری طبیعی و هماهنگ با محیط اطراف بخشیده است.
دیوارهای مسجد با کنده کاری های دندانه دار تزئین شده اند و دریچه هایی هوشمندانه برای تهویه طبیعی و ورود نور خورشید در آن ها تعبیه شده است. این طراحی، حتی در گرمای امارات، فضایی دلپذیر را برای نمازگزاران فراهم می کند. منبر کوچک و سه پله ای آن نیز سادگی و کارایی این بنای مذهبی را به خوبی منعکس می کند.
مسجد البدیه با چهار گنبد مخروطی نابرابر و ستون مرکزی، شاهکار مهندسی و معماری قرن پانزدهم میلادی است که بدون استفاده از چوب ساخته شده و به عنوان قدیمی ترین مسجد فعال امارات شناخته می شود.
در صحن بیرونی مسجد که بعدها به آن اضافه شده، فضای کافی برای حدود ۵۰ نمازگزار وجود دارد که گواه بر اهمیت این مکان برای جامعه محلی در طول قرون متمادی است. ارتفاع دیوارهای صحن بیرونی از یک و نیم متر تجاوز نمی کند و به بازدیدکنندگان اجازه می دهد از مناظر اطراف نیز لذت ببرند.
کشفیات باستان شناسی اطراف مسجد
اهمیت مسجد البدیه تنها به معماری و قدمت خودش محدود نمی شود. منطقه اطراف مسجد نیز به دلیل کشفیات باستان شناسی ارزشمند، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در نزدیکی مسجد، بقایای دو برج دیده بانی قدیمی به چشم می خورد که در گذشته برای محافظت از روستا و مسیرهای ارتباطی مورد استفاده قرار می گرفتند. همچنین، دیوارهای سنگی مربوط به خانه های باستانی و حکاکی های روی سنگ (پتروگلیف) کشف شده اند که اطلاعات ارزشمندی درباره زندگی مردمان این منطقه در دوران های گذشته ارائه می دهند. این کشفیات، درک ما را از اهمیت تاریخی روستای البدیه و نقش آن به عنوان یک مرکز مسکونی و تجاری در طول تاریخ غنی تر می سازد.
تجربه بازدید از مسجد البدیه و نکات کاربردی
بازدید از مسجد البدیه تجربه ای آرامش بخش و تأمل برانگیز است. این مسجد همه روزه برای نمازهای پنج گانه فعال است و گردشگران می توانند در ساعات غیرنماز از آن بازدید کنند. بهترین زمان برای بازدید، صبح زود یا اواخر بعدازظهر است تا از گرمای شدید ظهر جلوگیری شود و بتوان در آرامش از فضای معنوی و تاریخی آن بهره مند شد.
نکات مهمی برای بازدیدکنندگان وجود دارد که رعایت آن ها ضروری است:
- پوشش مناسب برای بازدید از یک مکان مذهبی الزامی است. به ویژه برای بانوان، پوشاندن سر و شانه ها با روسری یا شال توصیه می شود.
- از آنجا که مسجد فعال است و نمازگزاران از آن استفاده می کنند، حفظ سکوت و احترام به فضای مذهبی بسیار اهمیت دارد.
- عکاسی بلامانع است، اما لازم است در هنگام عکاسی به حریم خصوصی نمازگزاران و تقدس مکان توجه شود.
بازدید از مسجد البدیه، نه تنها سفری به گذشته است، بلکه فرصتی برای ارتباط با فرهنگ و سنت های مردم امارات متحده عربی را فراهم می آورد و درک عمیق تری از میراث این سرزمین را به ارمغان می آورد.
سایر دیدنی های برجسته فجیره که نباید از دست داد!
فجیره فراتر از مسجد البدیه، گنجینه ای از جاذبه های طبیعی و تاریخی را در خود جای داده که هر کدام به تنهایی می توانند دلیلی برای سفر به این امیرنشین باشند. از قلعه های باستانی گرفته تا سواحل زیبا و چشمه های آب گرم، فجیره برای هر سلیقه ای، جاذبه ای تماشایی دارد.
قلعه فجیره (Fujairah Fort)
قلعه فجیره که بر فراز تپه ای صخره ای خودنمایی می کند، یکی از قدیمی ترین قلعه های امارات است که قدمت آن به سال ۱۶۷۰ میلادی بازمی گردد. این قلعه در گذشته نقش دفاعی مهمی ایفا می کرد و همچنین اقامتگاه خاندان حاکم منطقه بود. معماری این بنا، با سه بخش اصلی، یک برج مربعی و دو برج مدور، نمونه ای از مهندسی دفاعی سنتی در منطقه را به نمایش می گذارد. امروزه، این قلعه به طور کامل بازسازی شده و در قلب «روستای میراث فجیره» (Fujairah Heritage Village) قرار گرفته است. بازدیدکنندگان در این روستا می توانند از خانه های بازسازی شده قدیمی دیدن کنند، با صنایع دستی سنتی آشنا شوند و نحوه کار سیستم های آبیاری باستانی مانند «الیزره» را که کشاورزان اماراتی از آن استفاده می کردند، مشاهده کنند. گشت و گذار در این قلعه و روستای اطرافش، سفری جذاب به گذشته را برای بازدیدکنندگان رقم می زند.
چشمه آب گرم عین المضب (Ain Al-Madhab Hot Spring)
در دامنه کوه های حجر و در نزدیکی مرکز شهر فجیره، چشمه آب گرم عین المضب قرار گرفته که به دلیل خواص درمانی آب های معدنی خود شهرت دارد. این چشمه طبیعی، مقصدی محبوب برای اهالی منطقه و گردشگران است که به دنبال آرامش و تسکین دردهای جسمانی هستند. پارک اطراف چشمه، فضایی دلنشین برای پیک نیک و استراحت فراهم می کند. همچنین، در این پارک حمام های جداگانه ای برای آقایان و بانوان وجود دارد که می توانند از آب گرم چشمه بهره مند شوند. وجود یک تئاتر روباز در پارک نیز به جذابیت های آن افزوده است که در ایام تعطیلات، میزبان نمایش های سنتی و فرهنگی است.
سواحل فجیره و دنیای زیر آب
فجیره تنها امیرنشین امارات متحده عربی است که ساحلی در دریای عمان دارد و همین ویژگی، سواحل آن را به مقصدی منحصر به فرد برای تفریحات آبی و غواصی تبدیل کرده است. سواحل فجیره، به ویژه ساحل الآقا (Al Aqah Beach) و جزیره اسنوپی (Snoopy Island)، به دلیل آرامش، آب های زلال و زیبایی های زیر آب شهرت فراوانی دارند.
جزیره اسنوپی، که نامش را از شباهت عجیبش به شخصیت کارتونی اسنوپی گرفته است، تنها چند متر از ساحل الآقا فاصله دارد و بهشتی برای غواصان و علاقه مندان به دنیای زیر آب به شمار می رود. در این آب ها، می توان انواع ماهی های رنگارنگ، لاک پشت های دریایی و حتی بقایای کشتی های غرق شده را مشاهده کرد. علاوه بر غواصی و اسنورکلینگ، تفریحاتی مانند جت اسکی، قایق سواری و پاراسیلینگ نیز در این سواحل هیجان انگیز است. هتل ها و اقامتگاه های لوکس در امتداد ساحل الآقا، امکانات رفاهی کاملی را برای گردشگران فراهم می کنند تا تجربه ای بی نظیر از آرامش و تفریح در کنار دریا را داشته باشند.
مسجد بزرگ شیخ زاید فجیره (Grand Sheikh Zayed Mosque Fujairah)
با شکوه و عظمت خود، مسجد بزرگ شیخ زاید فجیره به عنوان دومین مسجد بزرگ امارات متحده عربی (پس از مسجد شیخ زاید ابوظبی) شناخته می شود. این مسجد، با نمای تمام سفید و معماری مدرن خود، از دوردست ها قابل رویت است و در شب با نورپردازی های خیره کننده خود جلوه ای بی نظیر می یابد. ظرفیت این مسجد حدود ۲۸ هزار نمازگزار است و شش مناره بلند و ۶۵ گنبد زیبا، بر ابهت آن افزوده اند. اگرچه ورود به فضای داخلی مسجد برای غیرمسلمانان محدودیت هایی دارد، اما تماشای نمای بیرونی و عکاسی در محوطه وسیع و باغ های زیبای اطراف آن، تجربه ای فراموش نشدنی را برای هر بازدیدکننده ای رقم می زند.
موزه فجیره (Fujairah Museum)
برای آن دسته از گردشگرانی که به دنبال کاوش در تاریخ و فرهنگ منطقه هستند، موزه فجیره مقصدی بی نظیر است. این موزه که در جنوب قلعه فجیره واقع شده، مجموعه ای غنی از آثار باستانی کشف شده در حفاری های باستان شناسی مناطق قدیفا و بثنه را در خود جای داده است. از جمله این آثار می توان به سلاح های عصر برنز و آهن، سفال های نقاشی شده، ظروف حکاکی شده از جنس سنگ صابون و سکه های نقره ای مربوط به دوران پیش از اسلام اشاره کرد.
یکی از برجسته ترین گنجینه های موزه، کاسه ای از جنس تخم شترمرغ است که قدمت آن به حدود ۲۲۰۰ سال پیش بازمی گردد. بخش مردم شناسی موزه نیز به خوبی آداب و رسوم، سنت ها و زندگی روزمره مردمان امارات را به نمایش می گذارد و فرصتی عالی برای آشنایی با صنایع دستی سنتی منطقه فراهم می آورد.
وادی های فجیره و تجربه طبیعت گردی
فجیره، با قرار گرفتن در میان رشته کوه های حجر، میزبان تعداد زیادی «وادی» است. وادی ها در واقع دره هایی هستند که در فصول بارانی به رودخانه های فصلی تبدیل می شوند، اما در سایر اوقات، مسیرهایی بکر و دلنشین برای طبیعت گردی، پیاده روی و کوهنوردی به شمار می آیند.
یکی از معروف ترین این وادی ها، وادی وریعه (Wadi Wurayah) است که به دلیل آبشارهای دائمی و چشم اندازهای سرسبز خود شهرت دارد. این وادی، که اکنون به عنوان یک منطقه حفاظت شده طبیعی شناخته می شود، تنوع زیستی غنی از گیاهان و جانوران را در خود جای داده و بهشتی برای اکوتوریسم و عکاسی طبیعت است. وادی هام (Wadi Ham) نیز به عنوان طولانی ترین دره در امارات شناخته می شود و مسیرهای چالش برانگیزی برای پیاده روی و رانندگی آفرود ارائه می دهد. تجربه گشت و گذار در این وادی ها، فرصتی بی بدیل برای دور شدن از شلوغی شهر و غرق شدن در آرامش طبیعت بکر فجیره است.
قلعه های تاریخی دیگر فجیره
فجیره به دلیل موقعیت استراتژیک خود در طول تاریخ، دارای چندین قلعه و دژ باستانی است که هر کدام داستان های ناگفته ای از گذشته این سرزمین را روایت می کنند. علاوه بر قلعه فجیره، دو قلعه دیگر نیز ارزش بازدید دارند:
-
قلعه بثنه (Bithnah Fort): این قلعه که در ۱۳ کیلومتری شهر فجیره و در امتداد بزرگراه اصلی قرار دارد، در سال ۱۷۳۵ میلادی ساخته شد. قلعه بثنه نقش حیاتی در حفاظت از مسیرهای استراتژیک کوهستان حجر و وادی هام ایفا می کرد. معماری حجیم آن با دیوارهای سنگی ضخیم و برج های دیده بانی دایره ای، منظره ای عالی برای عکاسی فراهم می آورد.
-
قلعه اوحله (Al-Hail Fort): این دژ تاریخی که در جنوب غربی فجیره و در نزدیکی وادی الحلو قرار گرفته، از قدیمی ترین قلعه های منطقه به شمار می رود. برخی باستان شناسان تاریخ ساخت آن را به هزاره اول قبل از میلاد نسبت می دهند که اهمیت تاریخی بسیار بالایی به آن می بخشد. بازدید از این قلعه ها، عمق تاریخی فجیره را بیشتر نمایان می سازد.
مسابقات گاوبازی (Bull-Butting)
برای تجربه یک جنبه منحصربه فرد از فرهنگ محلی فجیره، تماشای مسابقات گاوبازی می تواند بسیار جذاب باشد. این سنت محلی که ریشه های پرتغالی دارد، برخلاف گاوبازی های اسپانیایی، بدون کشتار گاو برگزار می شود و تنها شامل نبرد دو گاو با یکدیگر است. این رویداد مهیج معمولاً جمعه ها در فصول خنک تر سال (از اکتبر تا آوریل) برگزار می شود و یک تفریح محبوب خانوادگی در میان بومیان فجیره است. در این مسابقات، گاوها توسط مربیانشان کنترل می شوند، اما هیجان نبرد و انرژی جمعیت، فضایی پرشور را ایجاد می کند. تماشای این مسابقات، بینشی جذاب از سرگرمی ها و سنت های مردمان منطقه به دست می دهد.
نتیجه گیری
فجیره، با ترکیب دلنشینی از تاریخ کهن، طبیعت خیره کننده و فرهنگ غنی، مقصدی متفاوت و جذاب در نقشه گردشگری امارات متحده عربی است. از قدم زدن در صحن مسجد البدیه و تأمل در معماری اسرارآمیزش که شما را به قرن ها پیش می برد، تا کشف قلعه های باستانی، آب تنی در چشمه های آب گرم، غواصی در آب های زلال دریای عمان و طبیعت گردی در وادی های سرسبز، هر لحظه در فجیره پر از تجربه های تازه است. این امیرنشین آرام و زیبا، فرصتی بی نظیر برای دور شدن از هیاهوی زندگی مدرن و غرق شدن در آرامش و زیبایی های طبیعی و تاریخی را فراهم می آورد. مسجد البدیه به عنوان قلب تاریخی و نمادی از میراث این منطقه، نقطه ی آغازی عالی برای سفری عمیق به فجیره و کشف تمامی جاهای دیدنی فجیره به شمار می رود. بی شک، تجربه ی سفر به این سرزمین، خاطراتی فراموش نشدنی و الهام بخش را برای هر گردشگری به ارمغان خواهد آورد.