یک بطری آب به قیمت جان حیات وحش
۴۰۰۰ سال طول می کشد تا یک بطری پلاستیکی تجزیه شود. از جمله پسماندهای که به محیط زیست آسیب می زند بطری هایی است که توسط انسان در طبیعت رها می شود و در نوروز به سبب افزایش تولید پسماند تعداد بطری های رها شده افزایش می یابد.
به گزارش اخبار ورزشی مصرف پلاستیک در جهان طی چند دهه اخیر به شدت افزایش یافته است. رشد روزافزون جمعیت و سبک زندگی مصرف گرایانه از مهم ترین دلایل این افزایش به نظر می رسد و بطری های پلاستیکی که عمدتاً برای بسته بندی نوشیدنی ها و آب معدنی استفاده می شود بخش قابل توجهی از زباله های پلاستیکی را تشکیل دهد.
بطری پلاستیکی که به دلیل سبکی دوام بالا دسترسی آسان و قیمت ارزان بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. براساس گزارش ها روزانه میلیون ها بطری پلاستیکی در سراسر جهان مصرف و دور ریخته می شود. این زباله ها به دلیل ساختار شیمیایی خود به سختی تجزیه می شوند و در طبیعت باقی می مانند.
طبق تحقیقات مدت زمان لازم برای تجزیه یک بطری پلاستیکی در شرایط طبیعی ممکن است تا ۴۰۰۰ سال طول بکشد. این امر نشان می دهد که یک بطری دورریخته شده امروزی ممکن است تا هزاران سال آینده همچنان در محیط باقی بماند و به یک تهدید جدی برای اکوسیستم های طبیعی تبدیل شود.
پیش تر آژانس ملی علوم استرالیا(CSIRO) و دانشگاه تورنتو در یک پژوهش جدید دریافتند اقیانوس ها میلیون ها تن آلودگی پلاستیکی را در خود جای داده اند. ضمن اینکه بیشتر آلودگی پلاستیکی در کف اقیانوس نهفته است؛ جایی که به قطعات کوچک تر تجزیه و به میکروپلاستیک تبدیل می شود.
این مطالعه یکی از اولین تخمین ها را از میزان پلاستیک در کف اقیانوس ارائه کرده بود. بر اساس آن میزان این آلودگی ۳ تا ۱۱ میلیون تن است و این ۱۰۰ برابر بیشتر از چیزی است که روی سطوح اقیانوس ها قرار دارد.
بطری های پلاستیکی و سایر زباله های پلاستیکی به طور گسترده ای در رودخانه ها دریاچه ها و اقیانوس ها دیده می شوند. این آلودگی باعث کاهش کیفیت آب از بین رفتن اکوسیستم های طبیعی و تأثیرات منفی بر حیات وحش می شود.
انتظار می رود تولید پلاستیک تا سال ۲۰۵۰ به ۲۶ هزار میلیون تن برسد. این زباله ها نه تنها منابع آبی را آلوده می کنند بلکه منجر به مرگ آبزیان و سایر حیوانات نیز می شود و از سوی دیگر نیز از طریق میکروپلاستیک ها وارد زنجیره غذایی می شود و از طریق ماهی ها میگوها و سایر حیوانات دریایی به بدن انسان راه پیدا می کنند. مطالعات نشان داده اند که این ذرات می توانند تأثیرات مخربی بر سلامتی داشته باشند و از جمله آن ها آسیب های گوارشی اختلالات هورمونی و افزایش خطر ابتلا به بیماری های مزمن گزارش شده است.
چرا بطری های پلاستیکی تجزیه نمی شوند؟
بطری های پلاستیکی عمدتاً از پلی اتیلن ترفتالات (PET) ساخته می شود؛ ماده ای که در برابر تجزیه زیستی بسیار مقاوم است. این ترکیب شیمیایی مانع از تجزیه طبیعی آن توسط میکروارگانیسم ها می شود.
عوامل محیطی مانند نور خورشید دما و رطوبت ممکن است در فرایند شکسته شدن پلاستیک تأثیر داشته باشند اما این فرآیند به قدری کند است که حتی پس از ده ها سال پلاستیک ها همچنان ساختار اصلی خود را حفظ می کنند. در نتیجه زباله های پلاستیکی به مرور زمان به قطعات ریزتری به نام میکروپلاستیک ها تجزیه می شوند که خود تهدیدی جدید برای محیط زیست و سلامت انسان محسوب می شود.
بر اساس آمار ایران از جمله ۱۰ کشور پر مصرف ظروف یکبار مصرف پلاستیکی است و بر همین اساس به نظر می رسد راهکارهای کاهش مصرف پلاستیک به ویژه کاهش مصرف بطری های پلاستیکی باید مورد توجه نهادهای دولتی صنایع و مصرف کنندگان قرار گیرد.
چه باید کرد؟
جایگزینی مواد پایدار به عنوان یک راهکار نوین با استفاده از توسعه و استفاده از مواد جایگزین زیست تخریب پذیر مانند بطری های ساخته شده از جلبک های دریایی نشاسته و سایر ترکیبات طبیعی یکی از مهم ترین راهکارهای حل بحران افزایش پسماند پلاستیکی خواهد بود.
از سوی دیگر افزایش ظرفیت بازیافت نیز یکی از دیگر راهکارهای کلیدی است چرا که توسعه زیرساخت های بازیافت می تواند از حجم زباله های پلاستیکی بکاهد.
کاهش تولید و مصرف بطری های پلاستیک و افزایش آگاهی عمومی در این رابطه نیز یکی از مهم ترین عوامل در راستای کاهش مصرف پلاستیک هاست و آموزش و اطلاع رسانی در مورد مضرات پلاستیک و تشویق به استفاده از بطری های چندبار مصرف می تواند تأثیر قابل توجهی در کاهش مصرف پلاستیک داشته باشد.
انتهای پیام