اعلام هشدار درباره عوارض مصرف بیش از حد مکمل های گیاهی و غذایی

مکمل های غذایی و گیاهی به منظور تکمیل رژیم غذایی و تقویت سلامت عمومی طراحی شده اند، اما مصرف غیر اصولی آن ها می تواند اثرات معکوس داشته باشد. سیدعلی جوادی، مدیر نظارت بر فرآورده های طبیعی، سنتی و مکمل، تأکید کرده است که این محصولات باید تنها تحت نظر پزشک و با رعایت دوز مناسب مصرف شوند. مصرف خودسرانه یا بیش از حد، به جای تقویت سلامت، ممکن است باعث مشکلاتی مانند اختلالات گوارشی، مسمومیت و حتی مشکلات جدی کبد و کلیه شود.

تحقیقات پزشکی نشان می دهند که برخی ترکیبات گیاهی در دوزهای بالا می توانند عملکرد ارگان های حیاتی بدن را تحت تأثیر قرار دهند. به عنوان مثال مصرف بیش از حد برخی ویتامین ها مانند ویتامین A یا D می تواند منجر به تجمع سموم در بدن شود و عوارضی چون تهوع، استفراغ، سردرد، مشکلات بینایی و آسیب به کبد ایجاد کند.

تداخل دارویی

یکی از مهم ترین خطرات مصرف خودسرانه مکمل ها، تداخل آن ها با داروهای شیمیایی است. برخی ترکیبات موجود در مکمل های گیاهی می توانند اثر داروها را کاهش یا افزایش دهند و موجب بروز عوارض غیرمنتظره شوند. افرادی که داروهای قلبی، فشار خون، دیابت یا داروهای ضد انعقاد مصرف می کنند، به شدت در معرض خطر این تداخلات هستند. برای مثال مکمل هایی که حاوی جینسینگ یا سیر هستند، ممکن است با داروهای رقیق کننده خون تداخل کنند و خطر خونریزی را افزایش دهند.

مسمومیت ناشی از مکمل ها

برخی مکمل های گیاهی و غذایی در صورت مصرف بیش از حد، به جای درمان، باعث مسمومیت می شوند. گیاهان دارویی مانند افدرا، جینسینگ یا عصاره های گیاهی دیگر، اگر بدون کنترل مصرف شوند، می توانند فشار خون، ضربان قلب و عملکرد کلیه و کبد را تحت تأثیر قرار دهند. همچنین مکمل های فاقد اصالت و تولید شده در کارخانه های غیرمجاز ممکن است حاوی سموم، فلزات سنگین یا مواد آلرژی زا باشند که سلامت مصرف کننده را تهدید می کنند.

اهمیت خرید از منابع معتبر

مدیر نظارت بر فرآورده های طبیعی توصیه کرده است که شهروندان تنها از مکمل های دارای برچسب اصالت و مجوز وزارت بهداشت استفاده کنند. خرید مکمل از فروشگاه های غیرمعتبر یا منابع آنلاین ناشناخته می تواند خطر ابتلا به محصولات تقلبی یا فاقد کیفیت را افزایش دهد. روش های بررسی اصالت شامل اسکن کد موجود روی بسته بندی و ارسال آن به شماره ۲۰۰۰۸۸۲۲ یا استفاده از اپلیکیشن TTAC است که صحت محصول را تأیید می کند.

نکات ایمنی مصرف مکمل ها

برای مصرف ایمن مکمل های غذایی و گیاهی، نکات زیر اهمیت ویژه ای دارند:

قبل از شروع مصرف هر مکمل، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
دوزهای توصیه شده را رعایت کنید و از خودسرانه افزایش دوز خودداری کنید.
در صورت مشاهده علائم غیرطبیعی مانند تهوع، سردرد، خارش یا تنگی نفس، مصرف را قطع و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
از ترکیب چند مکمل با یکدیگر بدون مشورت پزشک اجتناب کنید.
در صورت داشتن بیماری مزمن یا مصرف داروهای خاص، به دقت عوارض احتمالی و تداخلات را بررسی کنید.

فواید مصرف صحیح مکمل ها

در صورت مصرف درست و تحت نظر پزشک، مکمل های غذایی و گیاهی می توانند مزایای متعددی داشته باشند. این محصولات می توانند کمبودهای غذایی را جبران کنند، به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند، سلامت پوست، مو و ناخن را بهبود ببخشند و عملکرد کلی بدن را بهینه کنند. به علاوه، برخی مکمل ها به پیشگیری از بیماری های مزمن مانند کم خونی، پوکی استخوان و ضعف عمومی کمک می کنند.

نتیجه گیری

مصرف خودسرانه و بیش ازحد مکمل های غذایی و گیاهی می تواند خطرات قابل توجهی برای سلامت ایجاد کند و حتی به بروز عوارض جدی منجر شود. پایبندی به دوزهای استاندارد، مشورت با پزشک و استفاده از محصولات معتبر، تنها مسیر مطمئن برای تضمین ایمنی و اثربخشی این مکمل ها به شمار می رود. ارتقای آگاهی عمومی نقش مهمی در پیشگیری از پیامدهای ناخواسته دارد و می تواند زمینه بهره مندی واقعی از فواید مکمل ها را فراهم کند. به همین دلیل، توصیه می شود پیش از آغاز هر نوع مصرف، اصول ایمنی را در اولویت قرار دهید تا به جای ایجاد آسیب، به تقویت سلامت بدن کمک شود.